Энэ удаа АНУ-д бизнес эхлэх, эрхлэх, эзэмших талаар жаал өгүүлье. Аргамаг Инкорпоратэдийн жишээн дээр түлхүү тайлбарлахыг хичээнэ ээ.
АНУ-н муж тус бүр өөрсдийн хуультай онцлог энд бизнес дээр ч түлхүү харагддаг. Аливаа бизнес нэгдсэн улсын хуулинд захирагдах тул ерөнхийдөө ижил байдаг ч, зарим муж, орон нутгийн хуулиас хамаарч өвөрмөц байх нь элбэг. Би өөрийн амьдарч буй болон жижиг бизнес эрхэлж байгаа Мизури, Иллиной мужуудын жишгээр тайлбарлая. АНУ-н бусад газруудаар ерөнхийдөө ижил байна биз ээ. Нэгэнт блогтоо бүх зүйлийг дэлгэрэнгүй багтаахгүй тул асуулт гарвал над руу имэйл бичиж болно, мөн энэхүү бичлэгт коммэнт үлдээх замаар асууж болно оо.
Хамгийн энгийн нэгж бол Sole Proprietorship буюу хувиараа эрхлэх аж ахуй. Монголын хуулиар ч гэсэн ийм ангилал байсан, компанийн шинэ хуульд заагдаагүй ч уг ангилалаар бизнес эзэмших явдал монголд байсаар байгаа. Түүнтэй ижил төстэй эд.
Иллиной мужийн хувьд "Illinois Assumed Name Act" гээч хуулиар зохицуулагдаж, бизнесийн бүртгэл хийгдэнэ. Ажил үйлчилгээ эрхлэх тухайн каунти (аймаг)-д бүргүүлэхэд хангалтай. Бусад ангилалын бизнесүүд шиг олон форм анкет бөглөж, тал тал тийш хандахгүй.
Ихэнх тохиолдолд тухайн хүн өөрийнхөө нийгмийн даатгалын дугаарыг давхар хэрэглэдэг. Нийгмийн даатгалын дугааргүй, авах боломжгүй хүний хувьд уг ангиллаар бизнес бүртгүүлээд такс айд буюу татварын дугаар авч болдог тул гадаадынхан энэ ангиллаар жижиг бизнес бүртгүүлэх нь их элбэг. Сүүлийн үед манайханы дунд такс айд авч өгнө гэсэн зар их тарж байна. Дээрх боломжийг хэрэглэж байгаа нэг жишээ л дээ.
Мөн бүртгэлийн зардал маш бага нь яах аргагүй давуу тал. Миззури мужид $5.00 төлөөд л бизнесийн нэр бүртгүүлэхэд хувиараа эрхлэх аж ахуй болчихдог. Бусад мужуудад ч энэ хавийн үнэ өртөг байгаа байх. Иймд англи хэлний анхан шатны мэдлэгтэй байхад өөрөө хийчихэж чадах ажил. Гэхдээ форм бөглөх явцдаа элдэв жижиг алдаа гаргачихаад ээрэгдэж байхаар туршлагатай нэгэнд багаахан төлбөр өгөөд туслуулчихад буруудах юу байх билээ.
Америкт хувь хүн гэрээрээ бизнес хийх, бизнес нь жижигхэн, олон ажилтангүй үед энэ хэлбэрийн ашигтай тал маш их бий ч хамтрагчтай нийлж бизнэс эзэмших үед уг ангилал зохицуулж чаддаггүй.
Бас нэг тааруухан тал нь хувиараа эрхлэх аж ахуйн удирдлагын болон хариуцлагын бүх асуудал эзэнтэй холбоотой. Үйл ажиллагаагаа хэрхэн явуулахаа эзэн өөрөө мэднэ. Хэрэглэгч, харилцагч, засаг захиргааны байгууллагууд болон шүүхийн өмнө эзэн өөрийн бизнесээ бүрэн төлөөлнө гэсэн үг. Тухайлбал, Баагий цэвэрлэгээний бизнес сонирхож Баагий Клининг Сервис компаниа байгуулаад амжилттай ажиллаж байлаа. Нилээн супер баян нөхөр гэрээ цэвэрлүүлдэг болов. Хооллодог ширээ нь хэдэн саяын үнэтэй энэ нөхрөөс авдаг төлбөр бусад хэрэглэгчдийн нийлбэрээс ч илүү. Мань Баагий ажилтан нэмж авлаа гэж төсөөлөе! Нэг азгүй өдөр шинэ ажилтан нөгөө үнэтэй ширээний булан дээр химийн бодис ганц дусал унагачихад компани дампуурч магад юм. Компаниар ч зогсохгүй эзэн бөөн өрөнд орж баларна. За битгий ай :-), ийм байдлаар сэргийлэх арга зөндөө бий. Даатгал гэж нэг сайхан юм байна. Мөн өөр төрлийн эзэмшлийн эрхтэйгээр бизнесийн үйл ажиллагаа явуулж бас болно. Ийм өөр төрлийн талаар дараа өгүүлнэ ээ.
Аргамаг Инкорпоратэдийг байгуулахын хувьд бид хувь нийлүүлэгчид байсан тул уг ангилал тохироогүй юм.
Wednesday, February 13, 2008
Tuesday, February 12, 2008
Манай картны ханш
(call2mongolia вэб түр ажиллахгүй болсон тул гарчигийг өөрчлөв. Агуулгад ямар нэг өөрчлөлт хийсэнгүй. Вэб хаягаа Аргамагт шилжүүлсэн Банзрагчдаа баярласанаа илэрхийлэе!)
Өглөө ажил дээрээ ирээд имэйлээ шалгаж байтал аргамаг яагаад өөр өөр минут вэбүүдээр зарлаад байдаг юм бэ гэсэн асуулт тавьжээ. Хэрэглэгч www.call2mongol.com вэбийг жишээ болгосон байна, тэгээд хэрэглэгчийг будилуудсан ийм зүйл хийхээ болихыг санал болгожээ. Мөн залгахаар хэлж байгаа минут, аргамагийн вэбээр зарласан ханш дээрхээс бага байгаа нь хэрэглэгчийг хуурч худлаа дүн өөрсдөө хэлдэг, нийтэлдэг, жинхэнээсээ бол колл2монголиа зөвөөр нь зарлаж байна хэмээн ойлгоход хүрч буй гэнэ. Өөрсдөө бус хөндлөнгийн гуравдагч хүн үнэн хэлдэг гэсэн ойлголт байдаг гэжээ. Бас нэгэн зүйл анхааруулсан нь, аргамаг шударга бус байна, бусад яриа эрхлэгчид 20 долларын картаар 210, 166 минут яриулж байхад аргамаг дөнгөж 112 минут яриулах буюу нэг минутын ханш 17 цэнт байгаа нь бусдаас дэндүү их байна. Имэйл илгээсэн хэрэглэгч дээрх сайтаас бүх л картуудыг авч ярьдаг бөгөөд аргамагийн карт хамгийн чанар сайтай, хэрэглэхэд хамгийн урамтай нь, гэхдээ үнэ чанар арай ингэж тэнцвэржиж болохгүйг анхааруулжээ.
Миний хувьд хариултыг блогоороо дамжуулаад нийтэд өгөхөөр шийдлээ. Хэрэглэгчийн дурдсан вэб манай картыг онлайнаар худалдаад олон жил болж байгаа, манай сайн хамтрагчдын нэг. Ер нь америкт утасны карт онлайн борлуулдаг анхны монгол вэб. Вэбийг ажиллуулдаг Банзрагчийг ч би өөрөө хувиараа гайгүй сайн мэднэ, итгэж болох сайн залуу. Бид нүүр тулж уулзаж яваагүй ч утсаар маш олон удаа ярилцаж, санал бодлоо их солилцож, сайн ойлголцдог. Дундын найз нөхөд ч олонтой л доо.
Манай ханш бусадтай харьцуулж харахад нилээд буруу сэтгэгдэл төрөхөөр вэб дээр нь илэрхийлэгдсэн талаар мань хүнд би хэдэнтээ хэлж, имэйл ч бичиж байсан нь цөөнгүй. Банзайгийн тайлбар бас ойлгохоор байдаг ч би түүнтэй нь санал нийлдэггүй. Ингээд эцсийн хэрэглэгч, тухайн худалдан авагч өөрөө шийдэж байг хэмээгээд орхисон юм. За одоо колл2монголиагийн тайлбарыг бичье!
Вэб дээрээ зөвхөн толл фрий дугаарт залгаж ярих ханш, минутыг үзүүлдэг. Хэрэв толл фрий байхгүй бол "no toll free access" гэж заагаад локал залгалтын минутыг тавьдаг.
Ийм л учраас тэдний вэб дээр манай ярих минут бусадтай зэрэгцүүлэхэд бага харагдаж, толл фрий дугааргүйх нь илүү минут яриулдаг мэт үзэгдэж байгаа. Энд гарч буй жаахан ойлгомжгүй байдлыг бид засах гээд толл фрий холболтын боломжоо үгүй болгох нь утгагүй хэрэг. Харин Банзай маань ялигүй өөрчлөлт хийвэл болчих мэт.
За толл фрий холболтын дугаараар холбогдоход яагаад ханш өндөр байдаг талаар удахгүй тайлбар блогдоно гэж "өр" тавьчихаад хэрэглэгчийн дараагийн анхааруулгад шилжье. Манай ханш бусадтай ойролцоо болохоор бид өөрсдийгөө шударга бус гэж үзэхгүй байна аа. Яг одоо манай 20 долларын Омега картаар 240 минут ярьж байгаа нь бид бусдаас илүүтэй байна уу гэхээс дутууг харуулахгүй. Түүнчлэн бид шагналын оноо өгдөг, америкт байгаа онлайн мэдээллүүдийг дэмжих, монголчууд олноор сууршсан хот мужуудын монголчуудын холбооны үйл ажиллагааг дэмжих сан бүрдүүлдэг зэргээ дурдвал манай зардал илүүтэй өндөр байгаа нь ч харагдана биз ээ.
Хэрэв хэрэглэгч Та биднийг үнэхээр л шударга бус бизнес хийж буй гэж үзсээр байгаа бол зохих байгуулга, албан зохих журмаар нь хандаад биднийг зохих эрхтэй улсуудаар нь шалгуулж болно. Гомдол хэрхэн тавих талаар блогтоо би урд өмнө бичсэн байгаа. Таны өмнө бүх боломж нээлттэй байна. Бид чинь маркетинг, хэрэглэгчийн эрх өндөр хөгжсөн Америк гүрэнд амьдарч бизнэс эрхэлж байгаа шүү дээ.
Чанар, хэрэглэгчид эвтэйхэн байх талаар бидэнд урам өгөхөөр зүйл бичсэнд их баярлалаа. Бид энэ тал дээр ихээхэн анхаардаг. Өөрсдөө мэдээлэл холбооны технологийн мэргэжилтэй, энэ чиглэлээр ажиллаж, гол хоолоо олж иддэг давуу тал ч бий. Цаашид яриаг чанартай байлгах дээр улам их анхаарна. Ярианы тооцоог ч бид нарийн хийж чаддаг. Хэрэглэгч бүр яриагаа хянах, өөрсдөө тооцоо хийх боломоор бид хангаж өгсөн. Мөн хэрэглэгчийг ярих, карт хэрэглэхэд амархан байлгахыг их хичээдэг. usability гэж ойлголт байдаг л даа, хэрэглэгч тухайн зүйлийг ашиглах хэрэглэхэд хэр дөхөм, амархан байна гэдгийг тодорхойлдог. Хамгийн сүүлд гэхэд нууц тоогоо олон дахин оруулахгүйгээр нэг залгалтаас нөгөөд шилжих боломжийг сайжруулсан байгаа. * тэгээд # дардагийг хэлж байна л даа, өмнө блогтоо бичсэн дээ. Мөн дараагийн дугаарт залгах бүрийн өмнө үлдэгдэл мөнгө, минут тус бүрийг хэлж байхаар өөрчилсөн байгаа, монголоор хэлнэ шүү :-).
Удахгүй Та бүхэнд одоогийн ярих минут, ханш яагаад тогтох болсон юм, урд өмнө сайхан цагт бараг үнэгүй яагаад ярьдаг байсан талаар блогдоно оо. (За хоёр ч бичлэгийн өрөнд орчихлоо шүү :-) )
Өглөө ажил дээрээ ирээд имэйлээ шалгаж байтал аргамаг яагаад өөр өөр минут вэбүүдээр зарлаад байдаг юм бэ гэсэн асуулт тавьжээ. Хэрэглэгч www.call2mongol.com вэбийг жишээ болгосон байна, тэгээд хэрэглэгчийг будилуудсан ийм зүйл хийхээ болихыг санал болгожээ. Мөн залгахаар хэлж байгаа минут, аргамагийн вэбээр зарласан ханш дээрхээс бага байгаа нь хэрэглэгчийг хуурч худлаа дүн өөрсдөө хэлдэг, нийтэлдэг, жинхэнээсээ бол колл2монголиа зөвөөр нь зарлаж байна хэмээн ойлгоход хүрч буй гэнэ. Өөрсдөө бус хөндлөнгийн гуравдагч хүн үнэн хэлдэг гэсэн ойлголт байдаг гэжээ. Бас нэгэн зүйл анхааруулсан нь, аргамаг шударга бус байна, бусад яриа эрхлэгчид 20 долларын картаар 210, 166 минут яриулж байхад аргамаг дөнгөж 112 минут яриулах буюу нэг минутын ханш 17 цэнт байгаа нь бусдаас дэндүү их байна. Имэйл илгээсэн хэрэглэгч дээрх сайтаас бүх л картуудыг авч ярьдаг бөгөөд аргамагийн карт хамгийн чанар сайтай, хэрэглэхэд хамгийн урамтай нь, гэхдээ үнэ чанар арай ингэж тэнцвэржиж болохгүйг анхааруулжээ.
Миний хувьд хариултыг блогоороо дамжуулаад нийтэд өгөхөөр шийдлээ. Хэрэглэгчийн дурдсан вэб манай картыг онлайнаар худалдаад олон жил болж байгаа, манай сайн хамтрагчдын нэг. Ер нь америкт утасны карт онлайн борлуулдаг анхны монгол вэб. Вэбийг ажиллуулдаг Банзрагчийг ч би өөрөө хувиараа гайгүй сайн мэднэ, итгэж болох сайн залуу. Бид нүүр тулж уулзаж яваагүй ч утсаар маш олон удаа ярилцаж, санал бодлоо их солилцож, сайн ойлголцдог. Дундын найз нөхөд ч олонтой л доо.
Манай ханш бусадтай харьцуулж харахад нилээд буруу сэтгэгдэл төрөхөөр вэб дээр нь илэрхийлэгдсэн талаар мань хүнд би хэдэнтээ хэлж, имэйл ч бичиж байсан нь цөөнгүй. Банзайгийн тайлбар бас ойлгохоор байдаг ч би түүнтэй нь санал нийлдэггүй. Ингээд эцсийн хэрэглэгч, тухайн худалдан авагч өөрөө шийдэж байг хэмээгээд орхисон юм. За одоо колл2монголиагийн тайлбарыг бичье!
Вэб дээрээ зөвхөн толл фрий дугаарт залгаж ярих ханш, минутыг үзүүлдэг. Хэрэв толл фрий байхгүй бол "no toll free access" гэж заагаад локал залгалтын минутыг тавьдаг.
Ийм л учраас тэдний вэб дээр манай ярих минут бусадтай зэрэгцүүлэхэд бага харагдаж, толл фрий дугааргүйх нь илүү минут яриулдаг мэт үзэгдэж байгаа. Энд гарч буй жаахан ойлгомжгүй байдлыг бид засах гээд толл фрий холболтын боломжоо үгүй болгох нь утгагүй хэрэг. Харин Банзай маань ялигүй өөрчлөлт хийвэл болчих мэт.
За толл фрий холболтын дугаараар холбогдоход яагаад ханш өндөр байдаг талаар удахгүй тайлбар блогдоно гэж "өр" тавьчихаад хэрэглэгчийн дараагийн анхааруулгад шилжье. Манай ханш бусадтай ойролцоо болохоор бид өөрсдийгөө шударга бус гэж үзэхгүй байна аа. Яг одоо манай 20 долларын Омега картаар 240 минут ярьж байгаа нь бид бусдаас илүүтэй байна уу гэхээс дутууг харуулахгүй. Түүнчлэн бид шагналын оноо өгдөг, америкт байгаа онлайн мэдээллүүдийг дэмжих, монголчууд олноор сууршсан хот мужуудын монголчуудын холбооны үйл ажиллагааг дэмжих сан бүрдүүлдэг зэргээ дурдвал манай зардал илүүтэй өндөр байгаа нь ч харагдана биз ээ.
Хэрэв хэрэглэгч Та биднийг үнэхээр л шударга бус бизнес хийж буй гэж үзсээр байгаа бол зохих байгуулга, албан зохих журмаар нь хандаад биднийг зохих эрхтэй улсуудаар нь шалгуулж болно. Гомдол хэрхэн тавих талаар блогтоо би урд өмнө бичсэн байгаа. Таны өмнө бүх боломж нээлттэй байна. Бид чинь маркетинг, хэрэглэгчийн эрх өндөр хөгжсөн Америк гүрэнд амьдарч бизнэс эрхэлж байгаа шүү дээ.
Чанар, хэрэглэгчид эвтэйхэн байх талаар бидэнд урам өгөхөөр зүйл бичсэнд их баярлалаа. Бид энэ тал дээр ихээхэн анхаардаг. Өөрсдөө мэдээлэл холбооны технологийн мэргэжилтэй, энэ чиглэлээр ажиллаж, гол хоолоо олж иддэг давуу тал ч бий. Цаашид яриаг чанартай байлгах дээр улам их анхаарна. Ярианы тооцоог ч бид нарийн хийж чаддаг. Хэрэглэгч бүр яриагаа хянах, өөрсдөө тооцоо хийх боломоор бид хангаж өгсөн. Мөн хэрэглэгчийг ярих, карт хэрэглэхэд амархан байлгахыг их хичээдэг. usability гэж ойлголт байдаг л даа, хэрэглэгч тухайн зүйлийг ашиглах хэрэглэхэд хэр дөхөм, амархан байна гэдгийг тодорхойлдог. Хамгийн сүүлд гэхэд нууц тоогоо олон дахин оруулахгүйгээр нэг залгалтаас нөгөөд шилжих боломжийг сайжруулсан байгаа. * тэгээд # дардагийг хэлж байна л даа, өмнө блогтоо бичсэн дээ. Мөн дараагийн дугаарт залгах бүрийн өмнө үлдэгдэл мөнгө, минут тус бүрийг хэлж байхаар өөрчилсөн байгаа, монголоор хэлнэ шүү :-).
Удахгүй Та бүхэнд одоогийн ярих минут, ханш яагаад тогтох болсон юм, урд өмнө сайхан цагт бараг үнэгүй яагаад ярьдаг байсан талаар блогдоно оо. (За хоёр ч бичлэгийн өрөнд орчихлоо шүү :-) )
Monday, February 11, 2008
Валинтайны өдрийн бэлэг
Цагаан сар, сар шинийн баярт зориулан зарласан хямдралаа Валинтайн өдөрт зориулан бид үргэжлүүлж байна. $20.00-н Омега20 кардаар манай локал холболтын дугаарт залгаж УБ хотын суурин утсанд 240 минут, монголын гар утсанд 140 минут ярина гэсэн үг.
Америкт хоёрдугаар сарын 14-ны өдрийг Валинтайны өдөр хэмээж тэмдэглэдэг уламжлалтай. Энэ өдөр мэндчилгээ карт солилцож, чихэр шоколад бэлэглэдэг. Цэцэг өгөх нь ч элбэг. Хайр дурлал, хайр хүндлэлээ илэрхийлж буй нь энэ. Зөвхөн Америкт ч бус дэлхий даяар энэ өдрийг тэмдэглэж бие биедээ бэлэг, урам, хайр бэлэгдэх болжээ. Азийн зарим оронд ялангуяа Япон, Солонгост их сүрхий тэмдэглэж бүр энэ нь маркетингийн томоохон хэрэгсэл болжээ.
Дэлхий даяар энэ өдөр нэг миллиард хүн биеэ биедээ карт бэлэглэдэг, энэ нь зул сарын баярын дараа орох хамгийн их мэндчилгээ илгээх баярын өдөр болдог талаар Америкийн мэндчилгээний картын холбоо мэдэгдсэн байна. Бид энэ улсуудын дунд л яваа. Одоо цөмөөрөө биеэ биедээ утасны карт бэлэглэж сурья! Биеэ биеэ рүүгээ утсаар залгаж мэндчилгээ хүргэе, хайраа дамжуулая! Зохиолч Дашбалбар агсны шүлэглэсэнээр "Хүмүүс ээ, бие биеэ амьдад нь хайрлаяа" хэмээн уриалж, эх орон руугаа, элгэн садандаа утасдах хайраа илэрхийлье!
Манай энэ удаагийн хөнгөлөлтөөр жирийн үеийнхээс 20 хувь хямд болж байгаа юм. Мөн Та шагналын оноогоо авсаар байх болно. Та энэ боломжийг бүү алдаарай!
Америкт хоёрдугаар сарын 14-ны өдрийг Валинтайны өдөр хэмээж тэмдэглэдэг уламжлалтай. Энэ өдөр мэндчилгээ карт солилцож, чихэр шоколад бэлэглэдэг. Цэцэг өгөх нь ч элбэг. Хайр дурлал, хайр хүндлэлээ илэрхийлж буй нь энэ. Зөвхөн Америкт ч бус дэлхий даяар энэ өдрийг тэмдэглэж бие биедээ бэлэг, урам, хайр бэлэгдэх болжээ. Азийн зарим оронд ялангуяа Япон, Солонгост их сүрхий тэмдэглэж бүр энэ нь маркетингийн томоохон хэрэгсэл болжээ.
Дэлхий даяар энэ өдөр нэг миллиард хүн биеэ биедээ карт бэлэглэдэг, энэ нь зул сарын баярын дараа орох хамгийн их мэндчилгээ илгээх баярын өдөр болдог талаар Америкийн мэндчилгээний картын холбоо мэдэгдсэн байна. Бид энэ улсуудын дунд л яваа. Одоо цөмөөрөө биеэ биедээ утасны карт бэлэглэж сурья! Биеэ биеэ рүүгээ утсаар залгаж мэндчилгээ хүргэе, хайраа дамжуулая! Зохиолч Дашбалбар агсны шүлэглэсэнээр "Хүмүүс ээ, бие биеэ амьдад нь хайрлаяа" хэмээн уриалж, эх орон руугаа, элгэн садандаа утасдах хайраа илэрхийлье!
Манай энэ удаагийн хөнгөлөлтөөр жирийн үеийнхээс 20 хувь хямд болж байгаа юм. Мөн Та шагналын оноогоо авсаар байх болно. Та энэ боломжийг бүү алдаарай!
Friday, February 8, 2008
Сар шинийн мэнд дэвшүүлэе!
Аргамаг Инкорпоратэдийн хэрэглэгч, Аргамаг блогийн уншигч Та бүхэн амар сайн байна уу? Даага далантай, бяруу булчинтай, тавлаг сайхан хаваржиж байна уу? Хэсэл их, морь хурдан уу?
Эх нутаг элгэн саднаасаа алс хол амьдарч, ажиллаж, сурч, аялаж байгаа та бүхнийг эх орон, ээж аав, үр хүүхэд, ах дүүс, анд нөхөдтэй тань холбоо харилцаатай байлгах үйлсэд мэргэжил нэгт бусад нөхдийнхөө хамтаар цаг нартай уралдан зүтгэдэг Аргамагийнхан сар шинийн мэнд хүргэж байна.
Та бүхэндээ ирж байгаа "хотлыг баригч" шороон хулгана жилдээ элгээрээ энх амгалан, төрлөөрөө түвшин амгалан, эрүүл энх, аз жаргалаар дүүрэн, бизнес уран бүтээлдээ өндөр амжилт гаргахыг хүсэн ерөөе!
Америкт байгаа хэрэглэгчдийнхээ амьдрал, жаргал зовлон, хүсэл мөрөөдөл, бодол санааг эх нутагтай нь холбох гүүр болох үүргээ бид амжилттай гүйцэтгэж байна. Зөвхөн эх оронтойгоо ч бус дэлхий даяар ертөнцийн булан бүрт буй элэг нэгт ахан дүүсийнхээ гүүр болох эхлэлээ тавьж хэд хэдэн улсад холболтын эрх авсан нь мөн л манайханы амжилт.
Иракт байгаа цэргүүд битүүлж буй мэдээг хүргэж хошууч Амарбаясгалан Флоридагаас өчигдөр утас цохиж байна. Цэргүүдэд утасны карт авна гэнэ. Бид ч уламжлал ёсоор цэргүүдээ дэмжиж үнэгүй карт дагалдуулж илгээлээ. Амараа энхийг сахиулагчдын тухай сайхан сэтгүүл хариуд нь имэйлдэв. Удахгүй сэтгүүлийг вэбдээ залж нийтэд хүртээл болгоно оо.
Утасны картны талаар олон хэрэглэгч өчигдөр утасдлаа, чадлынхаа хэрээр асуудлыг шийдэж өгч байлаа. Зарим нэгт нь эргээд залгана гэсэн ч амжаагүй тохиолдол бий, уучлаарай, амь хувьсгалын ажил ихээр давхацаж байлаа. Оройн зургаан цагийн үед карт авах гэсэн чинь вэб чинь болохгүй байна гэнэ. Амгаа битүүлгээ хойш тавин байж вэбээ босгосон. За тэгээд оройхон тийшээ битүүлээд бид утсаа ч аваагүй байх, хэд хэдэн миссэд колл байна лээ, уучлаарай! Мөн олон удаа залгуулж байна хэмээж байлаа. Нутагт шинийн нэгэн болж буй тул ачаалал ихэссэнээс тэр л дээ. Бэрхшээлийг ойлгон хүлээж авч байсан хэрэглэгчиддээ их баярлалаа.
Гахай жилийн төгсгөлд зарласан ярианы хөнгөлөлт үргэлжилж байна. Жирийн үеийнхээс 20 хувь илүүтэй ярих боломжтой гэсэн үг. Хөнгөлттөй үед улам ихээр нутагтаа залгаж, ахмадуудынхаа мэндийг мэдэж, сургааль ерөөлийг нь аваарай! Аргамагаар үйлчлүүлж буйд их баярлалаа.
Эх нутаг элгэн саднаасаа алс хол амьдарч, ажиллаж, сурч, аялаж байгаа та бүхнийг эх орон, ээж аав, үр хүүхэд, ах дүүс, анд нөхөдтэй тань холбоо харилцаатай байлгах үйлсэд мэргэжил нэгт бусад нөхдийнхөө хамтаар цаг нартай уралдан зүтгэдэг Аргамагийнхан сар шинийн мэнд хүргэж байна.
Та бүхэндээ ирж байгаа "хотлыг баригч" шороон хулгана жилдээ элгээрээ энх амгалан, төрлөөрөө түвшин амгалан, эрүүл энх, аз жаргалаар дүүрэн, бизнес уран бүтээлдээ өндөр амжилт гаргахыг хүсэн ерөөе!
Америкт байгаа хэрэглэгчдийнхээ амьдрал, жаргал зовлон, хүсэл мөрөөдөл, бодол санааг эх нутагтай нь холбох гүүр болох үүргээ бид амжилттай гүйцэтгэж байна. Зөвхөн эх оронтойгоо ч бус дэлхий даяар ертөнцийн булан бүрт буй элэг нэгт ахан дүүсийнхээ гүүр болох эхлэлээ тавьж хэд хэдэн улсад холболтын эрх авсан нь мөн л манайханы амжилт.
Иракт байгаа цэргүүд битүүлж буй мэдээг хүргэж хошууч Амарбаясгалан Флоридагаас өчигдөр утас цохиж байна. Цэргүүдэд утасны карт авна гэнэ. Бид ч уламжлал ёсоор цэргүүдээ дэмжиж үнэгүй карт дагалдуулж илгээлээ. Амараа энхийг сахиулагчдын тухай сайхан сэтгүүл хариуд нь имэйлдэв. Удахгүй сэтгүүлийг вэбдээ залж нийтэд хүртээл болгоно оо.
Утасны картны талаар олон хэрэглэгч өчигдөр утасдлаа, чадлынхаа хэрээр асуудлыг шийдэж өгч байлаа. Зарим нэгт нь эргээд залгана гэсэн ч амжаагүй тохиолдол бий, уучлаарай, амь хувьсгалын ажил ихээр давхацаж байлаа. Оройн зургаан цагийн үед карт авах гэсэн чинь вэб чинь болохгүй байна гэнэ. Амгаа битүүлгээ хойш тавин байж вэбээ босгосон. За тэгээд оройхон тийшээ битүүлээд бид утсаа ч аваагүй байх, хэд хэдэн миссэд колл байна лээ, уучлаарай! Мөн олон удаа залгуулж байна хэмээж байлаа. Нутагт шинийн нэгэн болж буй тул ачаалал ихэссэнээс тэр л дээ. Бэрхшээлийг ойлгон хүлээж авч байсан хэрэглэгчиддээ их баярлалаа.
Гахай жилийн төгсгөлд зарласан ярианы хөнгөлөлт үргэлжилж байна. Жирийн үеийнхээс 20 хувь илүүтэй ярих боломжтой гэсэн үг. Хөнгөлттөй үед улам ихээр нутагтаа залгаж, ахмадуудынхаа мэндийг мэдэж, сургааль ерөөлийг нь аваарай! Аргамагаар үйлчлүүлж буйд их баярлалаа.
Monday, February 4, 2008
Супербоул болон миний веекэнд
Өчигдөр хамгийн завгүй, цаг наргүй зүтгэсэн веекэнд байлаа. Үүрээр тав хагаст босож тооцуур дээрээ суучихав. Тооцуур гэж копьютерийг хэлж байгаа нь. Нэрт эрдэмтэн, судлаач, сэтгүүлч Эрдэнэ гуай "Алтан гурвалжин" номондоо компьютер гэхийг ийнхүү орчуулж болох тухай бичсэнийг 99 онд байхаа уншсанаас хойш ийн нэрлэх болсон билээ.
Нэгдсэн улс болон муж улсуудад төлөх Аргамагийн татвараа бодож цэгцлэн хэдэн тайлан шагайлаа, хуульч Г.Ганзориг ахад Америкийн монголчуудын худалдааны танхимын удирдах зөвлөлийн ажлын талаар имэйл бичлээ. Бас хэдэн хэрэглэгчдээс хүсэлт, санал, гомдол ирсэн байна, шалгаж үзлээ, хариу тайлбар бичлээ ... За тэгээд хийх ажил, код, имэйл юу мундах билээ ... нэг мэдсэн хажууд хань болоод оюутан дүү сууж харагдах ... ес ч болоод хүүхдүүд шуугиад явчихлаа. Веекэндээр аав нь "бреакфаст" бэлтгэж өгдөг томоо ажилтай л даа. Харин энэ удаа жанжин босчихсон кофе, өндөг, бэкон, оутмиэл бэлэн болчихож. Цагаан сарын өмнөх веекэнд тэгээд супер завгүй байсан болохоор ийнхүү сүртэй зураглан бичиж байгаа нь энэ.
Цайлчихаад бөөн цэвэрлэгээний ажил пландаж бөөн үүрэг охидуудад оногдлоо. Ингээд аав ээж мэдээж дэлгүүрдсэн дээ. Мах, гурил авлаа. Бууз хийх гэж байгаа нь тэр. Аа тийм бас боорцог боов маягийн зүйл хийж таваг засахаар шийдсэнийх зөндөө л юм авсан. Хамгийн гол нь тоос сорогч авлаа. Ганц хоёр долоо хоногийн өмнө аав нэг их мундаг тусч болох гээд тоос сорогчоо "чад" хийлгээд авсан. Мундаг л юм чинь засах гэж хаа сайгүй хэдэн боолт тараав. Мэдээж амар олдохгүй сэлбэг эвдэрсэн байлгүй яахав. Долоо хоног энд тэнд боолт гүйж харайгаад хэрэггүй илүү боолт байсан нь мэдэгдэж байгаа юм. Буцаагаад угсрах үед хэдэн боолт хэмнээд эсвэл сорчихсон хэдэн сул боолт олдсон доо.
Шинэ тоос сорогч лут байна лээ, нөгөө мундаг аав өөрийн унтлагын өрөөгөө аргалсан байх, үлдсэнийг нь өрөө бүрийн эздийн, гал тогоо, коридор шат мэтээс авахуулаад нийтийнх нь охидуудын ажил. Дүү нар ч бас юу гэж зүгээр суухав, хүн бүр л завгүй.
Өглөө сайн бреакфастай байсан хэрэг юу билээ, өдөр хайдардчихав. Хайдар ахыг санаж байгаа биз дээ. Яагаав нөгөө социализмын үед цагаан ордоны өмнө өлсгөлөн зарладаг америк эрдэмтэн. Монголд зурагт, сонингоор ёстой баатар болж байсан даа. Тэрнээс хойш хайдардах гэдэг нэр томьёо үүссэн юм даг. Оюутан байхад Эрхүү, Новод ч олон хайдардсан даа :-). Хайдар ахынхаар зочилсоных бууз, боорцогны ард ч гарчихлаа. Оройн хоол ч эртхэн бэлэн боллоо. Шарсан загас, сийфоод салад, шримп ... за за муу хүн идсэнээ гэж ...
Ингэж яаравчлаад ажлаа шахаад байсан хамгийн гол зүйл, блогийн энэ нийтлэл бичигдэх гол шалтгаан бол "СУПЕРБОУЛ" байсан юм. Тоглолтын үер гэр бүл тэр чигээрээ тв-ны өмнө, аав бүр ухаангүй суух юм хойно яаралгүй яахав.
Энд хэдэн жил болсоных гэх бидний хэлж заншсанаар бол америк хөлбөмбөг, одоо миний нэрлэж сурсанаар бол зүгээр л фудболд орсон шиг байна шүү. Уул нь би жинхэнэ хөл бөмбөгийн улаан фэнүүдийн нэг л дээ, гэхдээ одоо фудболд ч бараг ижилдээ, юутай ч дуртай спортуудын айргийн тавд багтана аа. Хөлбөмбөгийн дэлхийн аварга, европийн аварга, европын багуудын цомууд, америкийн монголчуудын хөлбөмбөгийн аварга шалгаруулах тэгээд энэ супербоул гэвэл тэцээн талаасаа мөн айрагийн тавд юм шиг байна шүү.
Америк хөлбөмбөгөөр энд АНУ-д мэргэжлийн хоёр том лиг байдаг, Америкийн хөлбөмбөгийн лиг, үндэсний хөлбөмбөгийн лиг гээд. Тус тусдаа багуудтай, тамирчидтай, хоёр лиг хоорондоо холилдож тоглохгүй, тамирчид багаа солилцохгүй. Хоёр лигийн аваргууд хоорондоо тоглох тоглолт нь "супербуол" гээд байгаа юм. За үүнийгээ эд дэлхийн аварга шалгаруулах л гэж нэрлэнэ ш дээ.
"Супербоул - сандэй" бараг л үндэсний албан бус баярын өдөр болсон гэхэд болно. ТВ өмнө хамгийн их үзэгчид суудаг цорын ганц нэвтрүүлэг. Тоглолтын завсарлагаар америкийн хамгийн нэр нөлөө бүхий дуучид, хөгжимчид тоглолтоо хийнэ. Энэ үед Америкчууд хүнсний зүйл хэрэглэх хэмжээгээрээ талархалын баярын дараа хоёрт ордог. Энэ үеэр хүмүүсийн ярих, үзэх хамгийн гол зүйлүүдийн нэг нь тв реклам байдаг. Рекламийн үнэ ч тэнгэрт хадна. 1984 онд Макинтошийн амжилттай рекламаас хойш үнэ нэмэгдсээр, энэ жил 30 секундын реклам 2.7 сая доллар болсон.
1967 оны нэгдүгээр сарын 15-нд анх удаа болсон энэ тэмцээн өчигдөр 42 дахь удаагаа болж Нью Ингландын Патриот Нью Иоркийн Гиганттай Аризона мужид тоглолоо. Манайханаас Чука Гигантыг дэмжиж бусад нь надтай хамт Патриотын фан байлаа. Патриот бол үндэсний лигийн хамгийн агуу баг л даа, хөлбөмбөгөөр бол бразил юм уу даа :-). Энэ жилийн хувьд огт ялагдаагүй баг байлаа.
Тоглолт үнэхээр өрсөлдөөнтэй, сонирхолтой төгссөн. Төгсгөлийн үед хашгирсаар байгаад одоо хоолой хөндүүр болж, сөөжээ. Гэртээ байж ямар стадионд биш дээ, галзуу юм шиг :-), спорт гэдэг ийм л агуу байгаа юм. Сүүлчийн хоёр секунд хүртэл найдвар үнэндээ буурахгүй балиашигласан гэхээр аргагүй биз. Нэг секунд үлдэхэд Патриотын дасгалжуулагч нар талбайд гарч ирж эсрэг багийнхандаа баяр хүргэсэн нь "тугаа өргөн" бууж өгч байгаа явдал байлаа. Яг л 80 оны өвлийн олимпоор дэмжиж байсан ЗХУ-н хоккейчид АНУ-д ялагдахад нэг тийм харамсмаар ч тоглолтыг агуу гэж хүлээн зөвшөөрсөн сэтгэгдэл төрж байж билээ. За ингээд тоглолтын эхнээс биш төгсгөлөөс нь бичээд байгаагийн учир нь эхний үеүүд нэг их сэтгэл хөдлөх зүйлээр бага, багууд хамгаалалт сайтай тоглож оноо огт авахгүй нилээд уйтгартай байснаас юм аа.
Тоглолт эхлээд эхний үед ганц фиелдгоол орсон нь энэ үеийн тоглолт дуусахаас бараг таван минутын өмнө Гигантын Лавронс өшиглөсөн юм. 3:0 Гигант тэргүүллээ. Хоёрдугаар үе дуусахад 14 минут 57 секунд дутуу байхад Патриотын Лауранс тоачдавн хийлээ. Патриот довтолсоор нэгдүгээр шугам хүргэж чадсаны дүнд мань хүн нэг яард зүтгэчирхсэн хэрэг. Ийнхүү тоглолт 7:3, Патриот давуутай боллоо. Өмнөхөн нь Гигантууд сүрхий довтолж гоол хийчих боломжтой байсан ч боломийг ашиглаж чадаагүй.
Завсарлагаар соёлын арга хэмжээ болж дуучид дууллаа. Дуу хөгжимөөс хол хөндий надад ч хэлэх зүйлээр бага даа :-). Хүүхдүүд л харин дагаж дуулж, хөөрч гоёо, сайхан байна, үүү ... болцгоож байв. Тоглолтын эхлэл, төгсгөлд ч алдартай дуучид дуулж байна лээ. Өмнө сонсож, уншиж байснаар Бон Жови л тоглочихмоор сонирхолтой байсан нь миний мэдэх ганц юм уу даа. Тэгээд гарч ирсэнгүй, ер нь нэг том үйл ажиллагааны өмнө элдэв цуу гардаг дөө. Мэдээж урлагын тоглолтын үер өнгөрсөн жилүүдийн болон хэн хэн дуулж тоглох сураг байсан талаар манайхан ярилцаж байлаа. Тээр жилийн Жанэт Жаксоны "бүүб" ч дурсагдсан шүү, нээрээ хүүхдүүд том болж байна даа. Хориотой сэдэв рүү яриа хазайх дөхөж байна лээ :-).
Гуравдугаар үе нилээд уйтгартай, оновчтой пасс цөөн, довтолгоо үүсэхгүй, багууд ээлжлэн амжилтгүй зүтгэсээр, бөмбөгөө цөлсөөр ... ТВ рекламууд ч олигтой гоёо юм байхгүй байлаа. Дийлэнх реклам лосал компаниудынх гарсан. Дахин давтахад, уул нь тв реклам супербоулын үзэх чухал эд байдаг, хүмүүст ч их хүрдэг, дараагаар нь хэд хоногоор зогсохгүй хэдэн жилд рекламыг санаж дурсаж ярилцаж байдаг юм. Энэ жил санаанд хүрэх реклам ховор байлаа. Урд өмнө жилүүдийн рекламыг гоё байж, тэгэхэд тэгээд ингээд хэмээн дурсамж яриа л манайханд байлаа. Кока Кола нилээд рекламдаж байсан ч бид реклам ойлгохгүй болсон уу, реклам тэгэж айхтар амархан хараад мэдэрчихдэггүй нарийн урлаг болоод байна уу, нэг л олигтой бууж өгсөнгүй. Би үнэндээ супербоулын рэкламуудаас их кайф авдаг л даа. Энэ жилийн хувьд жаахан сэтгэл дундуур үлдэжээ. Хамгийн гайгүй нь гэвэл Сэнт Луйст байдаг Бадвайзэрийн брэнд пивнуудынх байсан юм шиг ээ. Гэхдээ одоо тэгээд хүүхдүүдийнхээ дэргэд согтууруулах ундаа яриад суултай биш дээ. Тухайн үед сайхан хүйтэн "бээр" нүдэнд харагдах нь харагдсан шүү :-). Доритоны хулганатай, Фэдэксын буруу яваад төөрчихдөг, бас тэр дугуйны Брижстонын рекламууд гайгүй гэж болох л юм, дандаа яаж юм болгоныг муулах билээ.
Эцсийн, дөрөвдүгээр үе ёстой сайхан болсон доо. Тоглолт эхэлмэгц Гигантынхан маш амжилттай довтолж урагшилсаар таван яард дээр ирэх үед Эли тун амжилтай паас хаяж, Давид тоачдавн хийлээ. Нөгөө Лавранс ч амжилттай өшиглөж байна. Оноо 10:7, Гигант дахин тэргүүллээ. Тоглолт дуусахад 11 минут хэдэн сэкунд гэж ТВ дээр гарч байлаа. Хоёр талаас ширүүн хамгаалж өрсөлдсөөр ... Сакраментогоос Лхагва ах залгаж байна, хөлбөмбөг үзээд ухаан алга, орой эргэж залгая гэж хэлж амжлаа ... Патриот амжилттай довтолж зургадугаар яардаас Том сайхан пасс хийж Ранди тоачдовн хийчихлээ. Араас нь Стефан оновчтой өшиглөж оноог 14:10 болгов. Гэрээр дүүрэн хашгиралдаан ... Тоглолт дуусахад хоёр минут 42 секунд үлдлээ. Ингээд Патриот бөмбөг өшиглөж тоглолтод оруулсаны дараа Гигантын тоглогчийг өөрийнх нь талбайн 14-р яард орчимд таклдаад унагачихлаа. Бас л гэр дүүрэн хашгиралдаан ... за ингээд одоо хамгаалаад цаг дуусах нь гэж хүн бүр бодсон байх.
Гигантууд өөрийн 17 яардаас тоглоом эхэллээ. Цаг 2:39 дутуу. Таклдаач, унагаач, бариад ав, хөөе, зөв , гүүджооб, өөө тэнэг юм ... миний амнаас зогсоо зайгүй унах үгс. Гигантууд бөмбөгөө маш амжилттай эзэмссээр, 10 10-н яардаар урагшилсаар ... хэд хэдэн аюултай пасс хийгдэх дөхөв. Цаг ч явсаар, гэхдээ Гигантууд маш амжилттай ахисаар ... Гигантууд бүх тайм аутаа ээлж дараагаар авлаа, минут хүрэхгүй хугацаа үлдлээ. Тавхан минутад 83 яард ахиж чадсан Гигантууд айлын талбайн 13-р яардаас Эли галзуу гоё пасс хийж Плаксико Бурэсс гээч 17 дугаартай тоглогч хожлын тоачдавн хийлээ. Гэхдээ тоглолт дуустал хүн бүр үүнийг хожлын гэж зөвшөөрөөгүй байлаа. Лауранс ч алдаагүй өшиглөж гоол хийсэнээр 17:14 Гигантууд тэргүүллээ. Цаг дуусахад 29-хөн секунд үлдлээ. Патриотууд гурван удаа таймаут авах боломжтой, ердөө фиелдгоол хийхэд л тоглолт цаашид үргэлжлэх болохоор байдал үнэхээр эгзэгтэй.
Иймэрхүү байдал тав зургаан жилийн тэртээх супербоулаар болж, манай Сэнт Лоуис Рамс үзэлцээд бид хамтадаа Мөнхөөгийндөө үзэж байж билээ. Мөнхөөгийнх болон манай гэр бүлийнхэн нутгаас анх хамт нэг онгоцоор нүүж ирсэн, нэг байрны дээд доод давхарт амьдарч, цаашид өөр өөр байшинд нүүсэн ч ёстой "оров ч, гарав ч цугтаа" байжээ. Олон ч супербоул хамтадаа үзсэн дээ. Тэд энэ жил Сиатл нүүчихсэн юм. Энэ талаар ч манайхан дурсаад л авлаа. За тэгээд бас сагс, гайхалт Жордан ч дурдагдаж байна.
Тоглолт эхэллээ, Гигантууд үнэхээр сайн хамгаалсан, тэд тэссэн. Патриотууд бөмбөг тоглолтод оруулсан секунд бүрт л тав, зургадугаар яард руу дамжуулалт шидэгдэж байлаа. Тоглолт дуусахад ХОЁР секунд үлдлээ. Найдвар ч байсаар байлаа, Патроитууд довтлох эцсийн оролдлогоо хийлээ. Пасс амжилтгүй болж НЭГ секунд үлдсэнээр фиелдгоол хийх боломж байхгүй болсон гэж үзсэн үү Патриотын дасгалжуулагч талбайд гүйн гарч ирж эсрэг багийнханд хүрлээ. Баяр хүргэж, тоглолтыг дуусгаж байгаа нь энэ аж. Гигантын зарим тоглогч тоглолт дууссанд итгэхгүй, эсрэг багийн дасгалжуулагч руу алсаас гайхан харж байснаа гэнэт хөөрөн хашгирч гүйн одох нь зурагтын дэлгэцнээ харагдлаа.
Зөндөө тайлбар хөвөрч, ярилцлагууд дараа дараагаараа хийгдэж байна. Гигантын дасгалжуулагч Том Кохлин "Бүх баг л хожигддог. Хэн ч урьдчилж хэлж мэдэхгүй, хэрэгтэй цаг үед, хэрэгтэй моментэд ямар ч агуу баг хожигдоно" ("You never know. The right moment, the right time, every team is beatable.") гэж хэлж байгаа нь эсрэг багтаа өгч буй үнэлгээ байх.
Нэгдсэн улс болон муж улсуудад төлөх Аргамагийн татвараа бодож цэгцлэн хэдэн тайлан шагайлаа, хуульч Г.Ганзориг ахад Америкийн монголчуудын худалдааны танхимын удирдах зөвлөлийн ажлын талаар имэйл бичлээ. Бас хэдэн хэрэглэгчдээс хүсэлт, санал, гомдол ирсэн байна, шалгаж үзлээ, хариу тайлбар бичлээ ... За тэгээд хийх ажил, код, имэйл юу мундах билээ ... нэг мэдсэн хажууд хань болоод оюутан дүү сууж харагдах ... ес ч болоод хүүхдүүд шуугиад явчихлаа. Веекэндээр аав нь "бреакфаст" бэлтгэж өгдөг томоо ажилтай л даа. Харин энэ удаа жанжин босчихсон кофе, өндөг, бэкон, оутмиэл бэлэн болчихож. Цагаан сарын өмнөх веекэнд тэгээд супер завгүй байсан болохоор ийнхүү сүртэй зураглан бичиж байгаа нь энэ.
Цайлчихаад бөөн цэвэрлэгээний ажил пландаж бөөн үүрэг охидуудад оногдлоо. Ингээд аав ээж мэдээж дэлгүүрдсэн дээ. Мах, гурил авлаа. Бууз хийх гэж байгаа нь тэр. Аа тийм бас боорцог боов маягийн зүйл хийж таваг засахаар шийдсэнийх зөндөө л юм авсан. Хамгийн гол нь тоос сорогч авлаа. Ганц хоёр долоо хоногийн өмнө аав нэг их мундаг тусч болох гээд тоос сорогчоо "чад" хийлгээд авсан. Мундаг л юм чинь засах гэж хаа сайгүй хэдэн боолт тараав. Мэдээж амар олдохгүй сэлбэг эвдэрсэн байлгүй яахав. Долоо хоног энд тэнд боолт гүйж харайгаад хэрэггүй илүү боолт байсан нь мэдэгдэж байгаа юм. Буцаагаад угсрах үед хэдэн боолт хэмнээд эсвэл сорчихсон хэдэн сул боолт олдсон доо.
Шинэ тоос сорогч лут байна лээ, нөгөө мундаг аав өөрийн унтлагын өрөөгөө аргалсан байх, үлдсэнийг нь өрөө бүрийн эздийн, гал тогоо, коридор шат мэтээс авахуулаад нийтийнх нь охидуудын ажил. Дүү нар ч бас юу гэж зүгээр суухав, хүн бүр л завгүй.
Өглөө сайн бреакфастай байсан хэрэг юу билээ, өдөр хайдардчихав. Хайдар ахыг санаж байгаа биз дээ. Яагаав нөгөө социализмын үед цагаан ордоны өмнө өлсгөлөн зарладаг америк эрдэмтэн. Монголд зурагт, сонингоор ёстой баатар болж байсан даа. Тэрнээс хойш хайдардах гэдэг нэр томьёо үүссэн юм даг. Оюутан байхад Эрхүү, Новод ч олон хайдардсан даа :-). Хайдар ахынхаар зочилсоных бууз, боорцогны ард ч гарчихлаа. Оройн хоол ч эртхэн бэлэн боллоо. Шарсан загас, сийфоод салад, шримп ... за за муу хүн идсэнээ гэж ...
Ингэж яаравчлаад ажлаа шахаад байсан хамгийн гол зүйл, блогийн энэ нийтлэл бичигдэх гол шалтгаан бол "СУПЕРБОУЛ" байсан юм. Тоглолтын үер гэр бүл тэр чигээрээ тв-ны өмнө, аав бүр ухаангүй суух юм хойно яаралгүй яахав.
Энд хэдэн жил болсоных гэх бидний хэлж заншсанаар бол америк хөлбөмбөг, одоо миний нэрлэж сурсанаар бол зүгээр л фудболд орсон шиг байна шүү. Уул нь би жинхэнэ хөл бөмбөгийн улаан фэнүүдийн нэг л дээ, гэхдээ одоо фудболд ч бараг ижилдээ, юутай ч дуртай спортуудын айргийн тавд багтана аа. Хөлбөмбөгийн дэлхийн аварга, европийн аварга, европын багуудын цомууд, америкийн монголчуудын хөлбөмбөгийн аварга шалгаруулах тэгээд энэ супербоул гэвэл тэцээн талаасаа мөн айрагийн тавд юм шиг байна шүү.
Америк хөлбөмбөгөөр энд АНУ-д мэргэжлийн хоёр том лиг байдаг, Америкийн хөлбөмбөгийн лиг, үндэсний хөлбөмбөгийн лиг гээд. Тус тусдаа багуудтай, тамирчидтай, хоёр лиг хоорондоо холилдож тоглохгүй, тамирчид багаа солилцохгүй. Хоёр лигийн аваргууд хоорондоо тоглох тоглолт нь "супербуол" гээд байгаа юм. За үүнийгээ эд дэлхийн аварга шалгаруулах л гэж нэрлэнэ ш дээ.
"Супербоул - сандэй" бараг л үндэсний албан бус баярын өдөр болсон гэхэд болно. ТВ өмнө хамгийн их үзэгчид суудаг цорын ганц нэвтрүүлэг. Тоглолтын завсарлагаар америкийн хамгийн нэр нөлөө бүхий дуучид, хөгжимчид тоглолтоо хийнэ. Энэ үед Америкчууд хүнсний зүйл хэрэглэх хэмжээгээрээ талархалын баярын дараа хоёрт ордог. Энэ үеэр хүмүүсийн ярих, үзэх хамгийн гол зүйлүүдийн нэг нь тв реклам байдаг. Рекламийн үнэ ч тэнгэрт хадна. 1984 онд Макинтошийн амжилттай рекламаас хойш үнэ нэмэгдсээр, энэ жил 30 секундын реклам 2.7 сая доллар болсон.
1967 оны нэгдүгээр сарын 15-нд анх удаа болсон энэ тэмцээн өчигдөр 42 дахь удаагаа болж Нью Ингландын Патриот Нью Иоркийн Гиганттай Аризона мужид тоглолоо. Манайханаас Чука Гигантыг дэмжиж бусад нь надтай хамт Патриотын фан байлаа. Патриот бол үндэсний лигийн хамгийн агуу баг л даа, хөлбөмбөгөөр бол бразил юм уу даа :-). Энэ жилийн хувьд огт ялагдаагүй баг байлаа.
Тоглолт үнэхээр өрсөлдөөнтэй, сонирхолтой төгссөн. Төгсгөлийн үед хашгирсаар байгаад одоо хоолой хөндүүр болж, сөөжээ. Гэртээ байж ямар стадионд биш дээ, галзуу юм шиг :-), спорт гэдэг ийм л агуу байгаа юм. Сүүлчийн хоёр секунд хүртэл найдвар үнэндээ буурахгүй балиашигласан гэхээр аргагүй биз. Нэг секунд үлдэхэд Патриотын дасгалжуулагч нар талбайд гарч ирж эсрэг багийнхандаа баяр хүргэсэн нь "тугаа өргөн" бууж өгч байгаа явдал байлаа. Яг л 80 оны өвлийн олимпоор дэмжиж байсан ЗХУ-н хоккейчид АНУ-д ялагдахад нэг тийм харамсмаар ч тоглолтыг агуу гэж хүлээн зөвшөөрсөн сэтгэгдэл төрж байж билээ. За ингээд тоглолтын эхнээс биш төгсгөлөөс нь бичээд байгаагийн учир нь эхний үеүүд нэг их сэтгэл хөдлөх зүйлээр бага, багууд хамгаалалт сайтай тоглож оноо огт авахгүй нилээд уйтгартай байснаас юм аа.
Тоглолт эхлээд эхний үед ганц фиелдгоол орсон нь энэ үеийн тоглолт дуусахаас бараг таван минутын өмнө Гигантын Лавронс өшиглөсөн юм. 3:0 Гигант тэргүүллээ. Хоёрдугаар үе дуусахад 14 минут 57 секунд дутуу байхад Патриотын Лауранс тоачдавн хийлээ. Патриот довтолсоор нэгдүгээр шугам хүргэж чадсаны дүнд мань хүн нэг яард зүтгэчирхсэн хэрэг. Ийнхүү тоглолт 7:3, Патриот давуутай боллоо. Өмнөхөн нь Гигантууд сүрхий довтолж гоол хийчих боломжтой байсан ч боломийг ашиглаж чадаагүй.
Завсарлагаар соёлын арга хэмжээ болж дуучид дууллаа. Дуу хөгжимөөс хол хөндий надад ч хэлэх зүйлээр бага даа :-). Хүүхдүүд л харин дагаж дуулж, хөөрч гоёо, сайхан байна, үүү ... болцгоож байв. Тоглолтын эхлэл, төгсгөлд ч алдартай дуучид дуулж байна лээ. Өмнө сонсож, уншиж байснаар Бон Жови л тоглочихмоор сонирхолтой байсан нь миний мэдэх ганц юм уу даа. Тэгээд гарч ирсэнгүй, ер нь нэг том үйл ажиллагааны өмнө элдэв цуу гардаг дөө. Мэдээж урлагын тоглолтын үер өнгөрсөн жилүүдийн болон хэн хэн дуулж тоглох сураг байсан талаар манайхан ярилцаж байлаа. Тээр жилийн Жанэт Жаксоны "бүүб" ч дурсагдсан шүү, нээрээ хүүхдүүд том болж байна даа. Хориотой сэдэв рүү яриа хазайх дөхөж байна лээ :-).
Гуравдугаар үе нилээд уйтгартай, оновчтой пасс цөөн, довтолгоо үүсэхгүй, багууд ээлжлэн амжилтгүй зүтгэсээр, бөмбөгөө цөлсөөр ... ТВ рекламууд ч олигтой гоёо юм байхгүй байлаа. Дийлэнх реклам лосал компаниудынх гарсан. Дахин давтахад, уул нь тв реклам супербоулын үзэх чухал эд байдаг, хүмүүст ч их хүрдэг, дараагаар нь хэд хоногоор зогсохгүй хэдэн жилд рекламыг санаж дурсаж ярилцаж байдаг юм. Энэ жил санаанд хүрэх реклам ховор байлаа. Урд өмнө жилүүдийн рекламыг гоё байж, тэгэхэд тэгээд ингээд хэмээн дурсамж яриа л манайханд байлаа. Кока Кола нилээд рекламдаж байсан ч бид реклам ойлгохгүй болсон уу, реклам тэгэж айхтар амархан хараад мэдэрчихдэггүй нарийн урлаг болоод байна уу, нэг л олигтой бууж өгсөнгүй. Би үнэндээ супербоулын рэкламуудаас их кайф авдаг л даа. Энэ жилийн хувьд жаахан сэтгэл дундуур үлдэжээ. Хамгийн гайгүй нь гэвэл Сэнт Луйст байдаг Бадвайзэрийн брэнд пивнуудынх байсан юм шиг ээ. Гэхдээ одоо тэгээд хүүхдүүдийнхээ дэргэд согтууруулах ундаа яриад суултай биш дээ. Тухайн үед сайхан хүйтэн "бээр" нүдэнд харагдах нь харагдсан шүү :-). Доритоны хулганатай, Фэдэксын буруу яваад төөрчихдөг, бас тэр дугуйны Брижстонын рекламууд гайгүй гэж болох л юм, дандаа яаж юм болгоныг муулах билээ.
Эцсийн, дөрөвдүгээр үе ёстой сайхан болсон доо. Тоглолт эхэлмэгц Гигантынхан маш амжилттай довтолж урагшилсаар таван яард дээр ирэх үед Эли тун амжилтай паас хаяж, Давид тоачдавн хийлээ. Нөгөө Лавранс ч амжилттай өшиглөж байна. Оноо 10:7, Гигант дахин тэргүүллээ. Тоглолт дуусахад 11 минут хэдэн сэкунд гэж ТВ дээр гарч байлаа. Хоёр талаас ширүүн хамгаалж өрсөлдсөөр ... Сакраментогоос Лхагва ах залгаж байна, хөлбөмбөг үзээд ухаан алга, орой эргэж залгая гэж хэлж амжлаа ... Патриот амжилттай довтолж зургадугаар яардаас Том сайхан пасс хийж Ранди тоачдовн хийчихлээ. Араас нь Стефан оновчтой өшиглөж оноог 14:10 болгов. Гэрээр дүүрэн хашгиралдаан ... Тоглолт дуусахад хоёр минут 42 секунд үлдлээ. Ингээд Патриот бөмбөг өшиглөж тоглолтод оруулсаны дараа Гигантын тоглогчийг өөрийнх нь талбайн 14-р яард орчимд таклдаад унагачихлаа. Бас л гэр дүүрэн хашгиралдаан ... за ингээд одоо хамгаалаад цаг дуусах нь гэж хүн бүр бодсон байх.
Гигантууд өөрийн 17 яардаас тоглоом эхэллээ. Цаг 2:39 дутуу. Таклдаач, унагаач, бариад ав, хөөе, зөв , гүүджооб, өөө тэнэг юм ... миний амнаас зогсоо зайгүй унах үгс. Гигантууд бөмбөгөө маш амжилттай эзэмссээр, 10 10-н яардаар урагшилсаар ... хэд хэдэн аюултай пасс хийгдэх дөхөв. Цаг ч явсаар, гэхдээ Гигантууд маш амжилттай ахисаар ... Гигантууд бүх тайм аутаа ээлж дараагаар авлаа, минут хүрэхгүй хугацаа үлдлээ. Тавхан минутад 83 яард ахиж чадсан Гигантууд айлын талбайн 13-р яардаас Эли галзуу гоё пасс хийж Плаксико Бурэсс гээч 17 дугаартай тоглогч хожлын тоачдавн хийлээ. Гэхдээ тоглолт дуустал хүн бүр үүнийг хожлын гэж зөвшөөрөөгүй байлаа. Лауранс ч алдаагүй өшиглөж гоол хийсэнээр 17:14 Гигантууд тэргүүллээ. Цаг дуусахад 29-хөн секунд үлдлээ. Патриотууд гурван удаа таймаут авах боломжтой, ердөө фиелдгоол хийхэд л тоглолт цаашид үргэлжлэх болохоор байдал үнэхээр эгзэгтэй.
Иймэрхүү байдал тав зургаан жилийн тэртээх супербоулаар болж, манай Сэнт Лоуис Рамс үзэлцээд бид хамтадаа Мөнхөөгийндөө үзэж байж билээ. Мөнхөөгийнх болон манай гэр бүлийнхэн нутгаас анх хамт нэг онгоцоор нүүж ирсэн, нэг байрны дээд доод давхарт амьдарч, цаашид өөр өөр байшинд нүүсэн ч ёстой "оров ч, гарав ч цугтаа" байжээ. Олон ч супербоул хамтадаа үзсэн дээ. Тэд энэ жил Сиатл нүүчихсэн юм. Энэ талаар ч манайхан дурсаад л авлаа. За тэгээд бас сагс, гайхалт Жордан ч дурдагдаж байна.
Тоглолт эхэллээ, Гигантууд үнэхээр сайн хамгаалсан, тэд тэссэн. Патриотууд бөмбөг тоглолтод оруулсан секунд бүрт л тав, зургадугаар яард руу дамжуулалт шидэгдэж байлаа. Тоглолт дуусахад ХОЁР секунд үлдлээ. Найдвар ч байсаар байлаа, Патроитууд довтлох эцсийн оролдлогоо хийлээ. Пасс амжилтгүй болж НЭГ секунд үлдсэнээр фиелдгоол хийх боломж байхгүй болсон гэж үзсэн үү Патриотын дасгалжуулагч талбайд гүйн гарч ирж эсрэг багийнханд хүрлээ. Баяр хүргэж, тоглолтыг дуусгаж байгаа нь энэ аж. Гигантын зарим тоглогч тоглолт дууссанд итгэхгүй, эсрэг багийн дасгалжуулагч руу алсаас гайхан харж байснаа гэнэт хөөрөн хашгирч гүйн одох нь зурагтын дэлгэцнээ харагдлаа.
Зөндөө тайлбар хөвөрч, ярилцлагууд дараа дараагаараа хийгдэж байна. Гигантын дасгалжуулагч Том Кохлин "Бүх баг л хожигддог. Хэн ч урьдчилж хэлж мэдэхгүй, хэрэгтэй цаг үед, хэрэгтэй моментэд ямар ч агуу баг хожигдоно" ("You never know. The right moment, the right time, every team is beatable.") гэж хэлж байгаа нь эсрэг багтаа өгч буй үнэлгээ байх.
Subscribe to:
Posts (Atom)
