Wednesday, April 14, 2010

Дөрвөн сарын нэгний блог бичигдээгүй шалтгаан буюу Цахим Өртөө ТББ-н гишүүн болсон түүх

За одоо болох дөрвөн сарын нэгнээр ямархуу хөөрхөн зүйл блогтоо нэмчихье дээ хэмээн бодож суусан минь гуравдугаар сарын 30-ны өглөө юм байна. Яахоо мессэнжэрээр И.Цэрэн-Онолт орж ирж байгаа харагдав. Манай хүн бас хөгжилтэй санаа эвлэгхэн нийлүүлчихдэг эр. Бэлэн будаа идчих санаатай, жаал мэссэнжирдэв. Нэг л мэдэхэд цахим өртөөний талаар ярилцаж байх. Нэлээд дээхэн Д.Сайнбаяр өртөөндөө элсэж орох имэйл ирүүлж, Ш.Баатар ахынхаас утсаар залгаж цаг илүүтэй элдвийг хөөрсөн талаар сонирхуулснаар энэ сэдэв эхэлсэн болов уу. Удалгүй Онолт “Та ер нь гишүүн байх хэрэгтэй” гэх нь тэр. Хариу бичиж амжаагүй байтал “Би таныг нэмчихье. Одоо өөр хоёр хүн батлан дааж имэйлдэнэ, бас 20 доллароо бэлтгэ” гэв. OK-с өөр хариу олдоогүй ээ.
За даа сайхан бичих юмтай боллоо, энэ удаагийн дөрвөн сарын нэгний бичлэг ч ёстой “будаа”, амархан юм боллоо гэж бодтол харин эсрэгээрээ блогийн бичлэг будаа болоод олон хоножээ. Нэг л мэдэхэд хоёр долоо хоног ард үлдэж, “За би ч их олон имэйл бичиж байна шүү, өртөөнд. Чи ер нь манийг хааш нь хөтөлчихөв өө?” … “kkk, ямар хүн оруулсанаа харж бахархаж байна аа, хэхэ … би бас өртөөнд ороод эхэндээ баахан имэйл бичсэн, тэгээд идэвх буурна аагэх зэргээр өнөө л Онолттойгоо чатлаж суух юм. Блогтоо ганц ч бичлэг үгүй, харин өртөөнд 15 имэйл туучихаж. Имэйлийнх нь урт гэж чигтэйхэн. Хүнд хэрэгтэй зүйл бичсэн ч юм уу, хүн тоож уншаагүй ч юм уу … чанар (quality) нь нэг их мэдэгдэхгүй ч, тоо (quantity) нь бол овоо овоо.
Өртөөний имэйл, баримт бичиг, мэдээлэл элдэв зүйл гээд мэдээллийн технологийн дэд бүтцийн чанартай хэрэгслүүд одоо хийгдэж бүтээгдэж буй юм байна. Маньтай бараг зэрэг л эргээд гишүүн нь болж буй А.Отгонбаяр хариуцаад код нухаж буй юм, удахгүй шинэчлэгдээд орчин үеийн шинэлэг бүгдийг багтаасан, жийбэн хачиртай, монгол продакт гарч ирэх нь ээ. Одоогоор бол гишүүдийн жагсаалт элдэв зүйл нь yahoo group дээр байдаг юм байна. Нийт 8976 имэйлийг 84 гишүүд бичжээ. Мөн гишүүдийн утсан холбооны нэг өгөгдлийн сан байгааг үзвэл 54-х нь мэдээлэл байгаас 15 нь гадаадад бусад 39 нь Монголд ажээ. Энд ороогүй үлдсэн 30-н гадаад дотоодод байгаа гишүүдийн харьцаа ямар байдаг юм, бүү мэд. Юутай ч Цахим Өртөө ТББ-н дийлэнх нь Монголдоо ажээ. Үүнд ч буруу зүйл огт байхгүй ч гэлээ, яг гадаадад байгаа Монголчуудаа гишүүнчлэлд авах талаар ажиллах хэрэгтэйг үзүүлэх биз ээ.
Гишүүн болоход дээр дурдсанчлан дор хаяж гурван гишүүн батлан даадаг ажээ. Бүрэн гишүүн болж байж, имэйлүүд нөхөж үзэх тул хэн хэн манийг дааж авсныг сая л эргэж нөхөж үзлээ. Yahoo group-н тохиргооноос хамаарч кириллээр бичсэн имэйлүүд арзайгаад хадгалагдчихдаг аж. Нөхөж уншиж чадахгүй гэсэн үг. Yahoo руу гомдол тавьж, М.Сувдмаадаа имэйл илгээдэг ч юм уу. Аа, золиг, цаадах чинь нээрээ Microsoft-н хүн болоод сар ч болоогүй байгаа.
Гурван сарын 30-ны өглөөний 9.37-д Онолт манийг танилцуулжээ. 9.50-д будант Лондонгоос Д.Цэрэнбат анхлан манийг батлан даажээ. Аль 1999 оноос онлайн танилцсан, үе үе сүрхий имэйлэлдэх, хүүхэд зулзагын зураг солилцож үзэх гээд нүүр тулж уулзаагүй ч гэмгүй сайхан нөхөрлөсөн хүн аргагүй л “Жаг ОК” гэжээ. Манай цагаар л энд өглөө болоод байснаас эх нутагт бол шөнө дөл болж маргааш эхлэх цаг л даа. Өдөр солигдохтой уралдаад [УБ-с Б.Лутаа манийгаа даасан нь манай цагаар 10.45 ажээ. Манийг аль 1996 оноос мэдэх, таних, олон ч нүүр тулж уулзсан, beer-дсэн Лутаа - энэ хэсэг маний андуулал болсон тул хүлчил өчиж, залруулга хийсүгэй] 2000 оноос мань имэйлийг нь амтархан уншиж ирсэн, цагтаа otmo@m...t.mn хаягаар хурц хурц санаа, бичлэг бүхий зүйл имэйлдэг Б.Жамц амжуулах гэж яарсан нь энэ өдөр Цахим-Өртөө ТББ Монголын хууль зүйн яаманд бүртгүүлсэн өдөр гэнэ. Ингээд мань өртөөний таван насны ойгоор “офишалли мэмбэр” болчихов оо, хөөрхий.
[Лутаагаас] Блогт залруулга гаргахын өмнөхөн өртөөнд мөнхөрсөн нэрээ байх ёстой байранд нь сэргээсэн Жамцаас хоёрхон минутын дараа Ц.Буянцогтоо бас имэйлдсэн аж, гол нь кириллээр бичсэн тул нөхөж уншиж чадсангүй. Юутай ч бид сүүлийн жил есөн сар гаруй хугацаанд идэвхтэй харилцаж байгаа онлайн найзууд. Оройн 9.01-д Б.Билэгсайхан бас даана аа гэжээ. Мань сүүлийн хэдэн жил сураггүй бултсанаас биш 2000 оны үеэс эхлэсэн сүрхий онлайн танил шүү. Мөн ч олон удаа сумо ярьсан даа. Залгуулаад М.Саруул-Эрдэнэ даагаад авчээ. Жилдээ гэр бүлээрээ хэдэнтээ уулзчихдаг, утсаар, онлайнаар долоо хоногтоо хэдэнтээ харьцдаг, мөн гэрт нь ирээд өөрийн гэр шиг хойморт нь заларч унтдаг найзыгаа нэг даалгүй дээ :-).
Таван минутын дараа нь Байка буюу П.Баярмагнай мөн манийг дааж авсан байна. Нутаг буцсанаас нь хойш хоёртоо утсаар ярьсныг урьд өмнөхтэй нь зэрэгцүүлбэл ч бид санал зөрж үзээгүй л найзууд, Дэнвэр Колумбия хоёрыг ч ойртуулсан л хоёр доо :-). Араас нь Д.Сайнбаяр дарга өртөөнд элсүүлснийг дуулгажээ. Ингээд имэйлүүд маньд ирэх боллоо.
П.Амарбат дөрвөн мөчөө өргөөд батлан даасан байна. Амарааг МУИС-д багш байхад мань хэдэнтээ мэдээлэл зүйн олимпиадад холбогдсоныг дурссан нь маньд үнэхээр сайхан сэтгэгдэл төрүүлсэн. Амараадаа сайхан дурсамж, сайхан сэтгэгдэл төрүүлж урам, хийморь сэргээсэнд “баярлалаа” гээд л хэлчих ч багадна аа. Нэг амралтаараа харихдаа, Амараатай уулзах юм шүү! (хэзээ юм бол доо, хөөрхий :-) ). 1995-1999 онуудад мэдээлэл зүйн олимпиадтай зууралдсан хүн дээ, мань. Энэ олимпиад олон залуустай танилцуулсны бас нэгэн төлөөлөгч Ц.Эрдэнэбат маргааш нь дааж авснаа “ихэд айн” илэрхийлжээ :-).
За ингээд л өртөөний имэйл бичилт цуварч юун тэр блог … хм ... одоо аль алинаа, хаа хаанаа бодно байгаа :-) ...
Гадаадад байгаа Монголчуудаа эх оронд төлөөлчих одоогийн цорын ганц, албан ёсны төлөөлөгч гэж болох Цахим Өртөө ТББ-д батлан даасан дээрх найзууддаа талархал илэрхийлэнгээ гадаадад оршин суугаа олон Монголчуудаа энэ дулаан, сайхан хамт олны дунд орж, гишүүн болохыг уриалж байна аа.

2 comments:

D.Sainbayar said...

once again, welcome back! :) There are a lot more emails to exchange in many years to come, that is, if email itself survives the technological boom...

jagdag said...

Сайнаа,

коммэнт үлдээсэнд баярлалаа. Тийм ээ, Цахим Өртөө ТББ-н имэйлүүдээс гадна өртөө сүлжээний имэйл гэж 1998 оноос хойш маш их, үнэлж барашгүй эрдэнэ бий бий.