Телефон утсаар анх ярьсан минь

Мэдээлэл холбооны технологийн анхдугаар чуулган гэж Монголд 1999 онд зохион байгуулах ажлын хэсэгт оролцон, чуулганы бэлтгэл ажлыг амжуулж явахдаа хүүхдүүдэд мэдээллийн технологийн мэдлэг олгох зорилгоор жаал бичиж эхэлсэн юм. Тааруухан өгүүлэл маягийн зүйлс л дээ, өмнө нэгийг нь блогдсон, одоо бас нэгийг нь толилуулья. Урьд өмнө энд тэнд нийтэлж, гаргаж байсангүй ээ. Блогчид уншаад шүүн тунгааж элдэв сэтгэгдэл үлдээнэ үү.

Телефон утсаар анх ярьсан минь

Өвлийн нэгэн хүйтэн орой өвөө ээжийг дуудаж нагац ахтай түргэн холбоо барьж дууд гэлээ. Нагац ахынх Сансар хороололд байлаа. Есөн давхарт амьдардаг тэднийд зочилж, цахилгаан шатаар өгсөж, уруудах, өндөр дээрээс алсыг харах, түннэл гээч гоё том хөндий дээгүүр алхах нь хашаанаасаа нэг их холдохгүй надад туйлын жаргалтай явдал болно. Өвөөгийн хэлэхийг хагас хугас сонсож, ээж нагац ахынх руу явах нь хэмээн ойлгосон би гадаах хүйтнийг ч умартан,

- Ээж ээ, би тантай явъя гэж гуйлаа. Ээж ч дор нь зөвшөөрөхөд би бөөн хөөр болж хувцсаа солих гэтэл ээж “За миний хүү, ээж нь яарч байна, ингээд энэ хувцастайгаа явчих” гэлээ. Ихэнх үед хувцсаа сольж, цэвэрхэн хувцас өмсүүлж авч явдаг ээжийг ийн хэлэхэд яарч баярласан би нэг их гайхсангүй, гадуур хувцсаа өмсөж, ээжийг даган гэрээс гарав.

Ээж автобусны буудал байдаг зүг бус эсрэг тал руу манийг хөтлөн салхи сөрөн алхахад багагүй гайхаж билээ. Удалгүй бид хороо хорин байрлах Чингэлтэйн клубт хүрлээ. Хорооны сахиул айлд очиж утсаар ярья хэмээн гуйхад би өөр зүгт явсан, миний хувцсыг солиулаагүй нь учрыг олж нагацынд очих бөөн баяр алга боллоо.

Нагацындаа зочлох бүр хаалганы орчим байх үе үе хөгжилтэй чанга дуугардаг, нагац аваад ганцаараа ярьдаг хар өнгөтэй, дугуйвтар хэлбэртэй зүйл үргэлж анхаарал татна. Түүнийг утас гэж нэрлэнэ. Хүүхэд биднийг барагтай бол хүргэхгүй дээ. Яг ийм зүйл хорооны сахиул айлд байна. Зөвхөн өнгө нь улаан, хэлбэр нь ялимгүй өөр хурц өнцөгтэй, дөрвөлжин маягийн. Аль аль нь дугуй хүрдтэй, хүрд дээр тоонууд бичээстэй. Нэгээс эхлээд дэс дараалсаар ес, ард нь тэгээр дуусна. Тэг нь нэгээс бага байхад яагаад есийн ард байгаад би бодоод бодоод олдоггүй байлаа.

Сахиулынх утсаар ярихыг зөвшөөрч нохой хорьж биднийг оруулаад утсаа ээжид өгөв. Ээж хуруугаараа таван дугаар эргүүлж,

- Байна уу, байна уу гэв. Тэгээд залгуулаад нагацтай ярилцаж өвөө түргэн ир гэснийг дуулгаад Та манай хүүтэй ярь даа гээд утсаа надад өглөө.

- Байна уу, миний хүү юу, утсаар ярьж үзмээр санагдаа юу? (нагац намайг миний хүү, би нагацыг Сүхээ аав гэж дуудна)

- Байна, байна, та хаана байгаа юм бэ? Та ойрхон байгаа юм уу? Би таны ярихыг яагаад сонсоод байгаа юм бэ? Та намайг сонсож байна уу?

- Гэртээ, би гэртээ байна. Чи намайг сонсож байгаатай адил би чамайг сонсож байна аа. Бид утсаар ярилцаж байна шүү дээ.

- Та нөгөө хар утсаараа ганцаараа ярьж байгаа шиг ээ ярьж байгаа юм уу?

- Ха ха, юун ганцаараа гэж би чамтай ярьж байна шүү дээ.

- Яаж ингэж ярьж болж байгаа юм бэ?

- Чиний яриаг дуу авиа гэдэг юм. Наад харилцах утасны ярьж байгаа хэсэг дуу авиаг цахилгаан болгож хувиргана. Тэгээд тэр цахилгаан хананд залгаатай утас, шонгийн модны утас, холбооны газраар дамжсаар манай гэрийн утсанд ирээд буцаад дуу авиа болж хувирахаар нь би сонсож буй юм. Эргээд миний яриа яг ингэж чамд очиж буй.

- Цахилгаан тэгээд төөрдөггүй юм болов уу?

- Буруу залгавал төөрнө өө төөрнө. Замыг нь зааж өгч, зөв явуулдаг хүмүүсийг холбоочин гэдэг юм. Тэр улсууд холбооны газар ажилладаг юм шүү дээ.

- Аа тэгвэл том болоод би холбоочин болно оо. Утас ёстой гоё юм. Холбоочин хүүхэд гэж байх уу?

- Байлгүй яахав, хурдан том болж, сургуульд сайн сурвал холбоочин болж болно. Утас холбоо яаж ажилладаг, яавал сайн холбоочин болох вэ гээд ааваасаа сайн асуугаарай, аав чинь физикийн багш хүн, чамд сайхан тайлбарлаад өгнө. За одоо ээжтэй нь ярья гэв.

Амьдралдаа ийнхүү харилцах утсаар анх удаа ярилцаж үзлээ. Нөгөө нагацынх руу явахгүй нь гэсэн гомдол алга болжээ.